Ulaşımda demiryolunu seçen genç cumhuriyetin genç aydınları, ülkenin topraklarına demirden yollar döşedikçe aynı yollar ve istasyonlar üzerinde spor kulüpleri kurmayı düşlemişlerdi. Yavaş yavaş bu düşlerini de gerçekleştirdiler ve Türk sporuna müthiş bir alt yapı hazırlamış oldular. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) bünyesinde kurulan Demirspor kulüpleri, başta futbol, güreş, atletizm ve yüzme olmak üzere birçok dalda ülkede ve dünyada şöhret olmuş şampiyon sporcular yetiştirdiler. Türkiye’de, Futbol Federasyonu’nun kayıtlarına göre 38 tane Demirspor bulunurken bunlardan biri de Tarihi Haydarpaşa Garı’nda çalışan işçilerin kurduğu Haydarpaşa Demirspor.

Haydarpaşa Garı’nın kapatılması, TCDD tarafından verilen desteklerin yetersizliği, insanların ilgisinin azalması gibi sebeplerden gelirleri düşen kulüp, son 5-6 yıldır zor günler geçiriyor. Antrenman sahaları ve merkezi Orgeneral Şahap Gürler Caddesi’ndeki TCDD’ye ait arazide yer alan kulüp, dört yıla yakındır biriken kira borçları nedeniyle, birçok alanda temsil ettikleri TCDD tarafından borçların tahsili için işlem başlatıldı. Bu da yetmezmiş gibi kulübün bulunduğu alanın yol çalışması sebebiyle kamulaştırılması gündemde. Meslek hayatına Haydarpaşa Garı’nda teknisyen olarak başlayan ve 18 senedir Haydarpaşa Demirspor’un antrenörlüğünü yapan Ömer Ayten, “Bu koşulları değiştiremez ve kulübe ek gelir bulamazsak kulüp kapanacak.” diyor.

Şark Şimendiferlerinden Haydarpaşa Demirspor'a

Haydarpaşa Demirspor’un hikâyesi bundan tam 92 yıl önce 1926’da “Şark Şimendiferi Spor Kulübü” adıyla başlıyor. Haydarpaşa Garı’nda çalışan işçilerin kurduğu takım 1937 yılında Haydarpaşa Demirspor Gençlik ve Spor Kulübü ismiyle federe oluyor. 1952’de dünya şampiyonu ve olimpiyat ikincisi olan Hamit Kaplan, 1956 ve 1960 yıllarında olimpiyatlarda greko-romen branşta altın madalya kazanan Mithat Bayrak, FILA tarafından “Asrın Güreşçisi” unvanı verilmiş güreşçi Hamza Yerlikaya kulübün yetiştirdiği binlerce sporcudan sadece bir kaçı. Kulüp halen futbol, güreş, judo ve masa tenisi branşlarında 300 lisanslı sporcuyla faaliyet göstermeye devam ediyor.

"Spor kulüpleri ticarethane değil"

Antrenör Ömer Ayten’in aktardığına göre kulübün sportif başarı gibi bir amacı yok. Amaçlarının tamamen sosyal ve toplumsal olduğunu belirten Ayten “Kulübümüz sosyal amaçlar etrafında emek veren bir kulüp. Sportif hedeflere önem vermiyoruz. Geçmişinden bugüne kadar da gerek futbolda, gerek güreşte çocukları kötü alışanlıklar edinmekten ve sokak hayatının olumsuz etkilerinden kurtarmaya uğraştık. Spor kulüpleri ticarethane değil aslında sosyal bir merkez. Buraya gelen çocuklardan para almıyoruz. Sadece sokak hayatı uyuşturucu da değil artık sosyal medya ile birlikte çocuklar benliğinden uzaklaşmış durumda. Bu da başka bir uyuşturucu. Sporun bu konuda da oldukça faydası bulunuyor. Onun için bu kulüplere sahip çıkmalıyız.” diyor.

"Kuüp arazisinden yol geçebilir"

Haydarpaşa Garı’nın yeniden yapılanma sürecinde Tıbbiye Caddesi’nde bulunan Haydarpaşa Köprüsü trafiğe kapatıldı. Yıkılarak tekrar yapılacak olan köprü, kulüp arazisine yalnızca yarım metre uzaklığında. Ayten, yolun genişletilmesinin düşünüldüğünü söyleyerek, “Hemen dibimizden geçen yolun genişleyeceğini söylüyorlar. Şu an projeyi tam da bilmiyoruz. Acaba kulübü ne kadar etkileyecek? Daha geniş bir şey yapacak olurlarsa kulüp binası gidecek, diğer taraftan genişlemeye başlasa antrenmanlarımızı yaptığımız halı saha gidecek. Bu konuda da herhangi bir bilgi vermiyorlar bizlere.” diye konuştu.

"Gelirler düştü"

Hayderpaşa Demirspor’da kötüye gidiş 5-6 yıl önce başladı. Kulübün sporcu sayısı gittikçe azalırken Ayten bunun sebebini, “Ligler sekiz kategoriye çıkana kadar da Kadıköy bölgesinde özellikle Rasimpaşa Mahallesi’nden gelen çocuklar ile bütün altyapımız doluydu. Yeldeğirmeni bölgesinde de kafe ve dükkânlarla birlikte ikamet azaldığı için altyapıya yetiştirecek çocuk da bulamamaya başladık. Tabi artık insanların ve çocukların alışkanlıkları değişmeye başladı. Eskiden spora teşvik edilen çocuklar sosyalliği artık sosyal medyada arıyor.” sözleriyle açıkladı.

Kulüplerin 7 yıl evvel dernekler yasasına tabi olması da Haydarpaşa Demirspor’un TCDD ile olan organik ilişkisini kesmiş: “Spor kulüplerinin dernekler yasasına tabii olmasından ve TCDD’deki dönüşümden sonra kurum desteği ortadan kalktı. Yeniden yapılanma sürecinde Haydarpaşa Garı’nın işlevsiz hale gelmesinden sonra Haydarpaşa Garı’nda çalışan sayısı oldukça düştü. Bu da kulübümüze gelen aidatlarda büyük düşüşe sebep oldu. Giderlerimiz hep aynı kalırken gelirlerimiz seneler içinde düşünce kiramızı ödeyemez hale geldik.”

"İmkansızlıklar başarıyı da etkiledi"

Gelirlerin azalması, haliyle kulübün başarısına da yansımış: “Demiryolu’nun çok geniş bir arazisi olmasına rağmen kapalı spor salonu dışında kullanabileceği küçük bir halı saha var. Orada antrenman yaparak hazırlanmaya çalışıyoruz. Eskiden kulübün gelirleri ve destekleri vardı. Buradan gelen gelirlerle antrenmana uygun bir saha kiralayabiliyorduk. Kadıköy kulüplerinin hepsi aynı problemi yaşıyor. Antrenman yapacağımız bir sahamız yok. Biz paranın olduğu dönemlerde de transfer yapmaz altyapıda yetiştirdiğimiz oyuncularla oynardık. En büyük sıkıntı tesis. Demirspor tarihinde hiçbir zaman iki sene üst üste ikinci amatörde kaldığı olmamıştır. Düştüğü olmuştur ama aynı sene çıkmayı başarmıştır. Maalesef son üç senedir aynı ligdeyiz.”

"Demiryolları işlem başlattı"

Kötü gidişin ardından asırlık Demirspor’a bir darbe de bağrından tohumlandığı kurumdan; TCDD’den geldi. TCDD kulübün bulunduğu araziden kira alamadığı gerekçesiyle borçların tahsili için işlem başlattı. Ayten süreci, “Son dört yılda ödenemeyen kiralar nedeniyle kulüp icra aşamasına gelmiş durumdadır. Kulüp artık dernekler yasasına bağlı ayrı bir kurum. Bu yasadan önce kurumla göbek bağımız vardı. Buradan sağlanan gelirler kulüp çalışanlarının maaşını ve sabit giderleri ancak karşılıyor. Burada TCDD’nin adını taşıyan onu temsil eden asırlık bir kulüp var ama geldiğimiz durum bu. Hala kurum yöneticilerinden Demirspor’un yönetim kadrosunda olanlar da mevcut. Onlar da bir takım çabalar içerisinde ama yeterli olmuyor.”  sözleriyle anlatıyor.

"Kulüp kapanabilir"

Ömer Ayten, böyle devam etmesi takdirde kulübün geleceğinin karanlık olduğunu söylerken, kapanmasının da gündeme gelebileceğini “Asırlık spor kulübümüz, anılan nedenlerden ötürü faaliyetlerine son vermek ya da sınırlama getirmek zorunda bırakılmaya kalabilir. Yöneticiler ve kurumun Haydarpaşa’ daki idarecileri isteseler de sorunun çözümünü sağlayamamış, idari, siyasi ve bürokratik engelleri aşabilmiş değillerdir. Toplam 300’e yakın lisanslı sporcumuz var. Bu koşulları değiştiremez ve kulübe ek gelir bulamazsak kulübün geleceği karanlık.” sözleriyle anlattı.

Alper Kaan Yurdakul