Yerel seçimlerde kadının yeri

30 Mart 2014 yerel seçimlerine yaklaşık iki buçuk ay kala, siyasi partiler Büyükşehir, il, ilçe ve belde belediyelerinde aday gösterecekleri isimlerin bir bölümünü açıkladılar. Siyasette kadının temsilini izlemeye alan Kadın Platformu, resmen açıklanan az

Kadın platformuna göre, AK Parti’nin resmen açıkladığı 81 adaydan biri kadın. Bu da, kadınların açıklanan isimler çerçevesinde adaylık oranının yüzde 1.23 olduğunu gösteriyor.

CHP’nin açıkladığı 745 belediye başkan adayının 31’i kadın. Bu da, CHP'nin bugüne kadar resmen açıkladığı adaylardan yüzde 4.16'sının kadın olduğunu ortaya koyuyor.

MHP, bugüne kadar resmen açıkladığı toplam 1064 belediye başkan adayının 12’si kadınlar arasında seçti. MHP'de mevcut veriler çerçevesinde kadınların adaylar içindeki oranı yüzde 1.12.

BDP'nin resmen açıkladığı toplam 182 belediye başkan adayından 32'si kadın. Bu da, kadın belediye başkan adayı oranının BDP'de şimdilik yüzde 17.58 olduğunu gösteriyor. Ancak BDP'nin uyguladığı "eş başkanlık" sistemi gözönüne alınırsa, gösterdiği "eş başkan adayı" kadınlarla birlikte, oran yüzde 44. 5'e çıkıyor.

Kadın Platformu'na göre, siyasi partiler, kadınların adaylığını teşvik edici özel çabalar içine girmedikçe, çeşitli yöntemler geliştirmedikçe ne kadınların yerel yöneticiliği ne cinsiyet eşitliği mümkün. Platformun derlediği bilgilere göre, siyasi partilerin bu konudaki tutumunun en somut göstergelerinden biri teşkilatlarına yolladıkları seçim genelgeleri.

Genelgelerde BDP ve AK Parti kadınlar konusunda özel önlem alınması konusunda ifadeler yer alırken, CHP ve MHP'nin genelgelerinde kadına karşı pozitif ayrımcılığa ilişkin herhangi bir ibareye yer verilmedi. Söz konusu seçim genelgelerinde kadının yeri şöyle;

AK Parti teşkilatlarına, her üç meclis üyesi adayından birinin kadın olmasına dikkat edilmesini bildirdi. Ak Parti genelgesinde ayrıca kadınlar için adaylık başvuru ücretinin yüzde 50 oranında uygulanması yer yardı.

CHP'nin teşkilatlarına gönderdiği seçim genelgesinde, kadınların aday gösterilmesinin teşvik edilmesi konusunda özel bir ibare yer almadı. Ancak kadın aday adaylarından "özel ödenti" alınmayacağı ifadesi yer aldı. Özel ödenti alınmama kararına rağmen kadınların belediye başkanlığı aday adaylığı için 250 TL, Belediye ve il genel meclis üyeliği için 100 TL dosya ücreti alınması istendi.

MHP genelgesinde de teşkilatlara kadınların belediye başkan adayı gösterilmesi konusunda özel bir talimat/talep bildirilmedi. Ancak kadınlardan aday adaylığı için başvuru ücreti “alınmayacağını” söylendi.

Yerel seçim genelgesinde, BDP teşkilatlarına, kadınlar için %40 kota ve eşbaşkanlık uygulamasını istedi. Aynı zamanda kadına yönelik suç işlemişlerin ve 2003 yılında kamuoyuna açıkladığı çok eşliliği ret tavrı sonrası, çok eşlilerin adaylık başvurusunun kabul edilmeyeceğini bildirdi. BDP, 23 yerde belediye başkanlığına kadın kotası da koydu.

Adaylık başvurusunda kadınlardan, BDP hiçbir ücret alınmamasını, CHP adaylık başvuru ücreti alınmamasını, ama belediye başkanlıkları için 250 TL, meclis üyelikleri için 100 TL dosya ücreti alınmasını kararlaştırdı. Bunun yanı sıra başvuru kriteri olarak getirilen “yerel yönetici eğitimlerine katılım”, 250 TL katılım bedeli alınarak gerçekleştirildi.

MHP genel merkez, kadınlar için başvuru ücreti alınmayacağı görüşünü bildirmiş, yerel teşkilatların kimisinde alınırken kimisinde alınmamıştır. AKP kadınlara, başvuru ücretinin yüzde 50 oranında uygulanmasını kararlaştırmıştır.